Jeśli zapomnę o Nich - Ty, Boże na niebie, zapomnij o mnie.
Słowa poetyckiej modlitwy Adama Mickiewicza - wieszcza, wizjonera - odnoszą się bezpośrednio do tych, którzy zostali zesłani przez carat na śniegi i mrozy Syberii. Na znak, że pamiętamy o nich, nie tylko o ich męczeństwie, ale i o życiu, grupa pasjonatów i rodzin sybirackich - postanowiła namacalnie uczcić pamięć wygnanych z rodzinnych domów, wywiezionych w bydlęcych wagonach, do nieludzkiej ziemi.
Dzisiejsza uroczystość była dla nas wezwaniem do pamięci. Pamięci o ludziach - ofiarach sowieckiej zbrodni, którzy w większości już nigdy nie wrócili do kraju. Tytułowa uroczystość została przełożona z 19 kwietnia 2020 roku.
W bydlęcym wagonie- Beata Obertyńska
Przeciągnęli go potem pod ścianę, do kąta, przyrzucili płaszczem bez guzików,
leżał sztywny i stygł... Kto by sobie w transporcie trupem głowę zaprzątał?
Nikt.
Jeszcze wczoraj wieczorem mówił komuś po cichu, że chory, jeszcze rano dyszał... Teraz spokój.
W tułaczych nóg zdeptane stępory sztywność śmierci nacieka i cisza.
Nikt już wiecej po świecie wlec ni ganiać nie będzie tych sznurkami okręconych szmat.
Tak.
W pośmiertnej wygodzie zdobył kąt na podłodze i wyciągnął się wreszcie na wznak.
Czyjś? Na pewno... Ktoś czeka, ktoś się modli nocami, żeby wrócił, przetrzymał to wszystko... Ot i przepadł.
Jak dojdą, gdy nie wiemy my sami, jakie imię miał, jakie nazwisko?
Znowu jedna śmierć taka... Kto odbolał, opłakał, kto ją odczuł?
Nikt.
Bo któż? Nie my... Chyba - one. Te w strachu, od stygnących już łachów, po wagonie rozłażące się - wszy.
O godzinie 9.00, w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz Święto Wojska Polskiego, pod przewodnictwem księdza biskupa Tadeusza Bronakowskiego, w asyście księdza kanonika Zbigniewa Gołubowskiego, odbyła się uroczysta msza święta. Uczestniczyli w niej parlamentarzyści, samorządowcy, przedstawiciele wojska, rodziny ofiar, a przede wszystkim ci, którzy wrócili z nieludzkiej ziemii.
Po zakończeniu eucharystii wysłuchaliśmy konceru patriotycznego w wykonaniu kwartetu pod kierownictwem chórmistrza - ks. Kazimierza Ostrowskiego, a następnie przeszliśmy do kaplicy cmentarnej, gdzie dokonano odsłonięcia i poświęcenia tablicy upamiętniającej Sybiraków. Ich ofiara stała się zaczynem wolnej i niepodległej Polski - mówił w homilii biskup Tadeusz.
Oficjalne odsłonięcie i poświęcenie tablicy pamiątkowej poprzedziło odśpiewanie hymnu Sybiraków przez kwartet muzyczny. Po ceremonii poświęcenia tablicy delegacje uczestniczące w uroczystości złożyły wiązanki kwiatów i zapaliły symboliczne znicze pamięci.
Ostatnim punktem uroczystości było spotkanie rodzin ofiar wywózek na Sybir w latach II wojny światowej, zaproszonych gości i mieszkańców gminy Śniadowo w parku przy ulicy Cmentarnej, gdzie Wójt Gminy Śniadowo - Rafał Pstrągowski i Elżbieta Mierzejewska - przewodnicząca komitetu organizacyjnego uroczyście powitali przybyłych gości. Gospodarz gminy przybliżył zebranym tragiczne losy mieszkańców Śniadowa i miejscowości ościennych, którzy w latach 1940-1944 zostali wywiezieni na Syberię. 162 nazwiska zostały uwiecznione na trzech pamiątkowych tablicach w kaplicy cmentarnej.
Głos zabrała Prezes Zarządu Oddziału Związku Sybiraków w Łomży Danuta Pieńkowska-Wolfart. W imieniu Sybiraków podziękowała za zaproszenie na uroczystość. Odsłonięcie tablicy upamiętniającej wywiezionych mieszkańców Śniadowa i okolic stanowi kolejny znak pamięci, jaki żywi pozostawiają tym, którym nie dane było wrócić do Ojczyzny - mówiła pani prezes. W imieniu Prezesa Zarządu Głównego uhonorowała osoby, które przyczyniły się do organizacji dzisiejszej uroczystości - Odznaką Honorową Sybiraka. Metalowe krzyże nadawane przez Zarząd Główny Związku zawisły na piersiach ks. proboszcza parafii w Śniadowie - Tomasza Wilgi, przewodniczącej komitetu organizacyjnego - Elżbiety Mierzejewskiej i Wójta Gminy Śniadowo - Rafała Pstrągowskiego.
Przedstawiciel rodzin sybirackich - Elżbieta Mierzejewska - przybliżyła okoliczności dzisiejszej uroczystości i uhonorowała biało-czerwonymi kompozycjami kwiatów doniczkowych następujące osobistości: księdza biskupa Tadeusza Bronakowskiego, księdza proboszcza Tomasza Wilgę, Wójta Gminy Śniadowo Rafała Pstrągowskiego, dyrektor GOK Gabrielę Piszczatowską i Adama Sagało z Gminną Orkiestrą Dętą, Joannę Wysocką, Grzegorza Zaorskiego i Michała Kamińskiego.
Oddzielne podziękowania za zaangażowanie i organizację uroczystości na ręce Pani Elżbiety Mierzejewskiej złożył Wójt - Rafał Pstrągowski, wręczając z tej okazji pamiątkowy grawerton. Do gratulacji przyłączył się także Przewodniczący Rady Gminy - Grzegorz Podgórski.
Zostały odczytane nazwiska osób, które przeżyły Syberię i są wśród nas - p. Irena Boryszewska, p. Wincenta Cienkus, p. Marian Grabowski, p. Aleksander Truszkowski, p. Irena Kaliściak, p. Krystyna Jankowska, p. Irena Damięcka, p. Janina Laskowska, p. Kazimiera Żyznowska, p. Jadwiga Brzozowska, p. Halina Komorowska, p. Jadwiga Głażewska, p. Alina Znyk.
Okolicznościowe przemówienia wygłosili: Lech Antoni Kołakowski i Stefan Krajewski - posłowie na Sejm RP, Lech Marek Szabłowski - Starosta Łomżyński i Agnieszka Barbara Muzyk - zastępca dyrektora Podlaskiego Oddziału Regionalnego ARiMR.
Oficjalne uroczystości zakończyły się odegraniem roty przez Orkiestrę Dętą Gminnego Ośrodka Kultury w Śniadowie.
Po oficjalnej części obchodów, zaproszeni gości, rodziny Sybiraków oraz mieszkańcy mieli okazję porozmawiać i podzielić się wspomnieniami przy ciepłym posiłku i pysznych wypiekach przygotowanych przez organizatorów.